çılpaq

çılpaq
sif.
1. Əynində heç bir paltar olmayan, bədəni heç bir şeylə örtülməmiş; paltar geyməmiş; soyunmuş, lüt-üryan. Çılpaq uşaq. Çılpaq bədən. – Bu qızlar təqribən tamamilə çılpaq idi(lər), onların önə tutduqları bir parça bezdən başqa heç bir libasları yox idi. M. S. O.. // Açıq olan, geyimlə örtülməmiş. Zəhərli bir ilan atılıb, Zəhra xalanın çılpaq qolundan sancdı. S. S. A.. Fəhlələrin kəmər yerinə qədər çılpaq, tərli bədənləri mis rənginə çalırdı. M. Hüs.. // Zərf mənasında. Əynində heç bir şey olmadığı halda; lüt, paltarsız. Çılpaq yatmaq. Çılpaq olmaq.
2. Yəhərsiz, palansız, çulsuz. Səməndər çılpaq atın belinə atıldı, alt tərəfdən sürdü, Nərgizə yanaşdı. B. Bayramov.
3. məc. Bitkisiz. Çılpaq səhra. – <Gülüş Atakişiyə:> Sən çılpaq çölə düşəcək, dəhşətli maşınlar içində qalacaqsan. C. C.. Bir-birinə söykənib yastı, çılpaq təpələr; Ətəyi kollu-koslu, zirvəsi ağ təpələr. B. V..
4. Yarpağı olmayan, yarpağı tökülmüş; yarpaqsız. Çılpaq kol. – Hava yavaş-yavaş işıqlanırdı, torağaylar uçuşub yeni-yeni puçurlanan ağacların çılpaq budaqlarına qonurdu. M. Hüs.. Yonca baxdı palıda; Gördü çılpaqdır tamam. B. V..
5. məc. Yoxsul, paltarsız, üst-başı tökülmüş. Zeynəb qaldı ac, çılpaq və sahibsiz. C. M.. <Səlimi İsfahaniyə:> Bəs sizin insafınız necə qəbul edir ki, İranın xırda-boyük bütün şəhərlərində gündən-günə işsizlərin, ac və çılpaqların (is.) sayı artır?! M. İ..
6. məc. Əlavəsiz, artırmasız, necə var elə. Qaçay müqəddiməsiz başladı və bir növ sualları çılpaq z. verdi. Ə. Vəl.. Ər isə . . gözləyirdi ki, arvadı fikrini çılpaq və qəti surətdə ortaya atsın. Ə. M..

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • çıl-çılpaq — sif. və zərf 1. Tamamilə çılpaq, lüt. Fatma gecənin yarısı çıl çılpaq küçələrə düşüb, özünə sığınacaq yer arayır. Ç.. 2. məc. Qətiyyən ağac bitirməyən, tamamilə bitkisiz. Çıl çılpaq çöl. – <Bayram kişi:> . . Qabaq oralar dümdüz şoranlıq,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • üryan — ə. çılpaq, lüt …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • quru — 1. sif. 1. Yaş olmayan, islanmamış. Quru paltar. Quru dəsmal. // Qurudulmuş. Quru meyvə. Quru balıq. – Mahmud . . quru ot ələf yığılmış çardağın altına girdi. Ə. Ə.. // Qurumuş, ölgünləşmiş, həyat şirəsindən məhrum olmuş. Quru budaq. – Onların… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • üryan — sif. 1. Çılpaq, lüt. <Misir:> Əkin əkən, biçin biçən, ov ovlayan; Bədənləri büsbütün üryan; Yoxsul babaların yurdudur. O. S.. 2. Yarpağı tökülmüş, yarpaqsız, çılpaq (ağac, kol və s. haqqında). Sərvü sənubərin afəti xəzan; Soyub libasını… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • anabilbil — (Qarakilsə) çılpaq, lüt …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • anahürüyən — (Şəmkir) çılpaq, lüt. – Anahürüyən gəzmə, sö:x dəyər …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • budala — I (Ağbaba) çılpaq II (Zaqatala) dəlixasiyyət, ağıldanyüngül. – Doğurdan da, budala adam ho işi görər …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • cıbındırıx — (Zəngilan) çılpaq. – Get paltarı͂: gey, cıbındırıx gəzmə …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • cılımbırlamax — (Gəncə) çılpaq olmaq …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • cıvrıxlammax — I (Gəncə) cəldləşmək. – Tənbəl adama cıvrıxlammax gərəhdi ki, iş görə bilsin II (Gəncə) çılpaq olmaq, soyunmaq. – Cıvrıxlammasam, üzüf Kürün o tayına kecəmmərəm …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”